آموزش بربنیاد نظریه ی فرا شناخت
فرا شناخت) Metacognition (عبارت است از آگاهی فرد برنظام شناختی خود و کنترل و هدایت آن .
در ادبیات روان شناسی، شناخت را معمولا? مترادف با تفکر می آورند. بنابراین، فراشناخت را می توان آگاهی بر فرایند تفکر و کنترل وهدایت آن نامید. جریان شناخت در نظریه ی روان شناسی شناخت انسان را عبارت می دانند از:
دریافت، پردازش، نگهداری و انتقال اطلاعات،
فراشناخت فعالیتی است که کنش های مربوط به چهار عنصر یادشده را در برمی گیرد و بر آنها نظارت دارد. معلمان در مدارس باید ابتدا دانش آموزان را به روش دریافت، پردازش و نگهداری و انتقال درست اطلاعات فراخوانند و سپس آن ها را برانگیزند تا جریان فعالیت های ذهنی خود را ، مورد بازنگری و اصلاح قرار دهند.
هدف:
هدف اساسی نظریه ی فرا شناخت کمک به دانش آموز برای اندیشیدن و پرورش مهارت فکر کردن است. هدف دیگرآموزش فراشناخت، پرورش مهارت های انتقال یادگرفته ها در شرایط و بافت های گوناگون اجتماعی است.
راهبردهای فرا شناخت دارای اهمیت فوق العاده است، و در آموزش دروس متعدد ازآنان بهره گرفته می شود. راهبردهای فراشناختی، نیازهای یادگیری فراگیران را برطرف می سازد. راهبردها آن دسته از فعالیت های ذهنی و عملی هستند که راه رسیدن به هدف هارا هموار می سازند.
مراحل کاربست الگو
مرحله ی نخست: آماده سازی در این مرحله ، معلم تلاش می کند تا دانش آموزان را به انجام فعالیت های زیر برانگیزد.
- تصمیم گیری درباره هدف
- پیش بینی روش حل مسئله و انتخاب راهبرد
- بررسی دانش پیشین مورد نیاز
مرحله ی دوم: سازمان دهی
مرحله ی آشکار کردن فعالیت های ذهنی، ارزش یابی ازخود، هم از نظر فعالیت های فکری و هم از نظر فعالیت علمی است، فعالیت های فکری مربوط به یافتن راه حل ها و گزینش
شیوه ی کار و شکل دادن نگرش خاص به موضوع و بررسی پیش نیازها است .
مرحله سوم: ارزش یابی
معلم دانش آموزان را وادار می کند تا درباره ی آموخته های خود قضاوت کنند و نیز عملکرد خود را ارزش یابی کنند.
دانش آموزان برای فعالیت ها مثال می آورند و تفاوت هارا شرح می دهند و ویژگی های هر یک را بازگو می کنند.