سفارش تبلیغ
صبا ویژن
زبان آموزی

حکمت، شرف بزرگوار را می افزاید و بنده مملوک را تا مجلس ملوک بالامی کشد . [پیامبر خدا صلی الله علیه و آله]

نوشته شده توسط:   ف - اکبری شلدره  

آونگ بر صلیب سوال- 10
شنبه 95 آبان 8  4:5 عصر

درنگی در خودارزیابی‌های درس دهم علوم و فنون پایه ی دهم

1- بررسی نمونه‌ها از دید آهنگ و موسیقی...

الف: رودکی: بوی جوی مولیان آید همی.............................................................................

  ب: سعدی: ای ساربان آهسته ران کارام جانم می‌رود................................................................

 پ: حافظ: شب تاریک و بیم موج و گردابی چنین هایل...........................................................

 ت: فردوسی: بیا تا همه دست نیکی بریم......................................................................................

            ث: سعدی: ای مهر تو در دل‌ها، وی مهر تو بر لب‌ها..................................................................

نمونه متن

ویژگی آهنگ و موسیقی

بوی جوی ...

آهنگ، بُرش‌های هجایی کوتاه و تقریباً تندی دارد و گویی این معنا را به کمک موسیقی می‌خواهد به شونده برساند که « برخیز و بیا».

ای ساربان...

موسیقی و آهنگ این شعر ملایم و با کشش و امتداد آوایی همراه است.

شب تاریک...

گام‌های آوایی این شعر، کوتاه و پی در پی هستند و درنگی منظّم در میانه دارند؛ همین لَخت‌های آهنگین، توازن پاره‌های کلامی را نمایان می سازد.

بیا تا همه...

فشار آوایی و ضرب‌آهنگ کلام با کشیدگی و کوبندگی همراه است.

ای مهر تو در ...

در این جا، شاعر هر مصراع را به دو پاره‌ی آوایی متوازن، بخش کرده، ابتدای پاره‌ها را با کشش و پایان آن‌ها را با کوبش، همراه کرده است. همین ویژگی سبب شده است که شعر بار موسیقایی غنی و سرشاری داشته باشد.

توجّه: درک آهنگ و تشخیص پَست و بلند آوایی، کشش و امتداد، گسست و بُرش‌ پاره‌های موسیقایی، پدیده‌ای ذهنی است و به ممارست فراوان، تربیت هوش موسیقایی و پرورش حافظه‌ی شنیداری نیاز دارد و البتّه به فراخور حال‌های شنونده، ادراک نیز، رنگ و آهنگی دیگر به خود می گیرد. آن چه در این تمرین، مهم است تربیت شنیداری و هوشیارسازی شاخک های حسّ شنوایی دانش آموزان است؛ این کار، پیش درآمد کسب مهارت شناخت وزن و دست‌یابی به « گوش و هوش عروضی» است.

اکنون با بیان ویژگی‌های موسیقایی هر شعر، می توان در باره‌ی تفاوت یا شباهت آوایی و تناسب یا ناهماهنگی آن‌ها سخن گفت؛ این کار را برای ورزش‌های ذهنی بیشتر، به دانش آموزان واگذارید.

 2- بیان تفاوت عواطف و حسّ و حال حاکم بر فضای متن...

نمونه متن

ویژگی عاطفی و حسّ و حال متن

ای نفس ....

حالت عاطفی شاد، طرب انگیز و فرح‌بخشی دارد و گویی خبرخوشی را می‌خواهد برای شنونده، بازگو کند.

زین درد، ...

حال و هوای سوگ و اندوه، بر فضای شعر، چیره است. آهنگ سنگین و آرام، حالت سوگواری و مرثیه را برجسته‌تر می‌کند.

معشوقه ...

حسّ و حال حاکم بر فضای این شعر، حالت شور و نشاط، پایکوبی و شادی و بَهجَت درونی است.

حال دل ...

حسّی آرام، ملایم و لطیف دارد؛ همچون حالت کسی که سر فراگوش شما می‌آورد و به آهستگی از درد دل خویش سخن می‌گوید.

دیو پیش ...

حالت رسمی، خشک و مستقیم پندگویی و اندرز دادن بر فضای شعر، چیره است.

جهانا ...

حالت نکوهش از گردش ایّام و جفای روزگار، ناخشنودی آمیخته به درد و حسرت، ویژگی عاطفی این شعر است.

 توجّه: برای بیان تفاوت ها، نخست باید ویژگی عاطفی و حسّ و حال چیره بر فضای عمومی متن را تعیین کرد. با شناخت و توصیف فضای عاطفی متون، آنگاه می توان آنها را با یکدیگر سنجید و سپس شباهت و ناهمگونی حس و حال متن ها را گزارش کرد.

بنابراین، اصلی‌ترین مرحله، ارتباط با متن و درک فضای عاطفی آن است؛ این کار سبب می‌شود هنگام خواندن، با متن، هم‌حس شویم و با شخصیت‌های متن، هم‌ذات‌پنداری کنیم و محتوا را آسانتر، بفهمیم. پس از این مرحله، بازگویی تفاوت حسّ و حال متن، ساده است؛ مثلاً نمونه‌ی نخست، شاد و فرح‌بخش است و نمونه‌ی دوم حالتی اندوه‌گُسارانه و محزون دارد؛ باقی نیز به همین سبک و سان خواهد بود.

 



نظرات شما ()


لیست کل یادداشت های این وبلاگ
کودک و زبان مادری - 5
کودک و زبان مادری - 4
کودک و زبان مادری-3
کودک و زبان مادری-2
کودک و زبان مادری -1
زبان، شاهراه رسیدن به جهان نور و روشنایی و علم
کالبد شکافی رمان «ملت عشق»
نمایی از درون
کارافزارهای خواندن
واگرایی و جمهوری خوانش
خواندن، رویاروشدن با جهان متن
جغرافیای متن
خواندن، شناخت و ادراک
تصویرسازی شگردی کارا در آموزش
گم گوشه های عاطفی در کنش خواندن
[همه عناوین(245)][عناوین آرشیوشده]

سه شنبه 102 اسفند 29

کل:   565671   بازدید

امروز:   13   بازدید

دیروز:   14   بازدید

فهرست

[خـانه]

[ RSS ]

[ Atom ]

[شناسنامه]

[پست الکترونیــک]

[ورود به بخش مدیریت]

پیوندهای روزانه

وبلاگ ادبی [263]
سایت های ادبی [270]
گروه ادبیات فارسی [688]
[آرشیو(3)]

آشنایی با من

زبان آموزی

لوگوی خودم

زبان آموزی

دسته بندی یادداشتها

مقتل[2] . مقتل ، فدایی مازندرانی ، ادب عاشورایی . مقتل فدایی مازندرانی . مقتل فدایی مازندرانی ، نوحه ها . نشان اضافه، همزه، خط فارسی . نگرش شبکه ای ، فارسی ششم، رویکردخاص،رویکردعام، برنامه ی درسی ملی . نوروز . واژه های مصوّب . واژه، گزینش، بافت سخن، کاربست . کُنش خواندن، دریافت، فرایندهای مغزی . کودک، زبان، حس ها، واژه ها . کودکف زبان آموزی، حافظه ی شنیداری، ایرج میرزا . آبشخور . آداب نوشتن ، هنجارهای درست نویسی . آموزش ، فراشناخت ، هداف ، مراحل . آهنگ، لحن، عاطفه و فضای حسّی متن، ادبیات، علوم و فنون . آوردگاه، علوم، فنون، ادبیات، فارسی، دهم . انشا ،توسعه ی تفکر و پرورش توانایی . ایران . ایستگاه سوم - علوم - فنون . تربیت . تصویرگری، صندوقی، کتاب درسی . جشن . جنیدی . حافظ . خودارزیابی، پاسخ، علوم و فنون، ادبی، پایه ی دهم، کتاب درسی. . دگردیسی،فرارفتن،خاک شدن ،شکفتن،تیمار نفس سرگش . زبان . زبان آموزی،درهای علوم،حواس برونی . زبان فارسی، نشانه ها، نام گذاری و... . زبان، بافت ها و باروها، زمان.دگردیسی. . زبان، تلفّظ، کودکان، . زبان، زایش و فرسایش . زبان، گفتار، نوشتار، واژ، هم آیند و پس آیند. . زبان، کودک، مادرآوَرد بودن. . شعر فاطمی . صلاحی . صور خیال . طنز . علوم ، فنون، ادبیات، کارگاه، کالبدشکافی، فصل، پایه ی دهم . علوم و فنون، ادبی، خودارزیابی، تاریخ ادبیات . علوم، فنون، ادبی، خودارزیابی، دهم، قلمرو ها . علوم، فنون، ادبیات، کالبدشکافی، قلمرو ها، کتاب درسی . علوم، فنون، دهم، خوانش و نگارش . غزلیات شمس ، مولانا جلال الدین . فارس، آباده، سفرنگاشت . فارسی دهم، کالبد شکافی، قلمرو ها . فدایی ، اربعین . فدایی مازندرانی . فدایی مازندرانی ، صور خیال ، شعر عاشورایی . فدایی مازندرانی، مرثیه، هلال غم، محرم . فرهنگ، معلم، گوهر، هنر، پیکره و قلب . فرهنگستان . قرآن . کارگاه، تحلیل، علوم ،فنون، ادبیات، بازآموزی، یادیاری . کلیات، سوگ نامه، عاشورایی ، فدایی، مقتل منظوم . کودک . متن، جهان متن، رابطه، خوانش، چندآوایی . متن، خواننده، معنا . متن، ساختار و پیکره، جغرافیا . متن، گونه های متن، متن شنیداری . متن، مقام، حال و لحن . متن-خوانش پذیری- چندصدایی .

آرشیو

زبان آموری
عاشورایی
روش های یاد دهی - یادگیری
بهاریه
خواندن
مولوی جلال فرهنگ
فرهنگستان
نام ها و یاد ها
سپاس نامه
درودی چو نور دل
مهارت های نوشتاری

اشتراک

 

طراح قالب

www.parsiblog.com